''Biz de yeni düzene ayak uydurmaya çalışıyoruz. Farklı disiplinleri şirkette daha özerk yapılar olarak entegre etmeye ve yapılandırmaya çalışıyoruz.''
Kontrolmatik in ana faaliyeti yurtiçi ve yurtdışı kamu kuruluşlarına ve özel ticari kuruluşlara Enerji Santrallerinde, Elektrik İletim ve Dağıtım Tesislerinde, Petrol, Gaz, Şeker, Gübre, Kâğıt, Çimento, Maden vb. Endüstriyel Proseslerde, Ulaşım sektöründe altyapı projeleri için Operasyonel Teknoloji Çözümleri sunmak, Operasyonel Teknoloji paketlerinin Enformasyon Teknolojileri ile Entegrasyon proje ve yazılımlarını gerçekleştirmek, yukarıdaki tesis ve sektörlerin tüm elektrik, elektromekanik, mekanik, konstrüksiyon ve yapı işleri ile koruma, kontrol, izleme, yazılım, haberleşme altyapıları, siber güvenlik ihtiyaçları için temel tasarım kapsamlarından başlayıp işletmeye alınmasına kadar gerekli tüm mühendislik, tedarik, inşa, test ve devreye alma hizmetlerini uçtan uca, anahtar teslim tek bir çatı altında sunmak ve gerçekleştirmektir. Kontrolmatik bu sektör ve pazarlarda faaliyetleri doğrultusunda teknolojiler geliştirmekte, sektöründe öncü uluslararası şirketler ile uzun süreli çözüm ortaklıkları kurarak büyük sistem entegrasyonu projeleri gerçekleştirmekte ve kendine ait tasarım, yazılım, ürün ve çözümler ile uçtan uca ve anahtar teslim ürün, hizmet ve sistemlerin satışlarını gerçekleştirmektedir diye açıklıyor firma faaliyetlerini kendine ait web sitesinde, son zamanlarda adından sıkça söz ettiren halka arz sonrasında tred bir marka haline dönüşen Kontrolmatik'in Genel Müdürü Osman Şahin Köşker ile Kontrolmatik'in gelişimi ve gelecek süreçleri hakkında konuştuk.
Osman Bey, söyleşimize artık 'klişe' olarak adlandırılan bir yerden başlayalım… Osman Şahin Köşker kimdir?
88' Kütahya doğumluyum. Annem ve babam ilkokul öğretmeniydi. Bu sebeple, eğitim gelişimimde hep ön planda oldu. Fen Lisesi'nin ardından Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünü bitirdim. Ankara’dan İstanbul’a da İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği yüksek lisans programı için gelmiştim. Aynı zamanda iş hayatına da burada devam ettim. Kontrolmatik ile de yollarımız bu dönemde kesişti.
Meslek tercihinizde kriterleriniz nelerdi ve sizce kimler bu mesleği tercih etmeli?
Çok klişedir ama ben gerçekten anaokulundan beri mühendis olacağım diyerek büyüdüm. Mühendisin ne iş yaptığını çok da bilmiyordum esasında ama ailem de bunu destekliyordu. Analitik düşünen biriyim, bence bu özellik mühendislik ile örtüşüyor. Olayları birbirine bağlayıp hem detayda hem de bütünde oluşabilecek etkilerini değerlendirebilen, sorunlara teknik çözümler getirmekten keyif alan herkese hitap eden bir meslek grubu mühendislik. Detayda tabi ki çok farklı alanlarla uğraşsa da temelde yaklaşım aynıdır.
Tecrübelerinizi ve olduysa bir görevden diğerine geçiş kararınızı nasıl verdiğinizi paylaşabilir misiniz?
Kontrolmatik’te dile-kolay onuncu yılıma girdim. Şirkette dördüncü farklı görevim. Hem sahada hem iş geliştirme departmanında çalıştım. Genel Müdür Yardımcısı olarak operasyon tarafıyla ilgilendim. Şimdi de şirketin Genel Müdürü olarak görev yapmaktayım.
Açıkçası görev değişikliklerindeki önemli konu sadece sizin gelişiminiz değil aynı zamanda bulunduğunuz şirketin konjonktürü. Yani şirketteki eksik parçayı gözlemleyip o tarafa yönelmeniz etkili oluyor. Tabi ki kişisel özellikleriniz ve yetkinliklerinizin pozisyona uygun olması geçiş süreçlerinizi kolaylaştırır.
Örneğin bir saha mühendisi iken yer aldığınız projenin detaylarıyla çok ilgileniyorsunuz. Buradan iş geliştirmeye geçebilmek için sektör bilginizi artırmanız sektördeki oyuncuları tanımanız gerekir. Daha bütüncül bir bakış açısına sahip olmak zorundasınız. Topluluk önünde sunum yapmakta, bir hikaye yapısı oluşturup onu dinlenebilir kılmakta iyiyseniz iş geliştirmeye geçişiniz hızlı olacaktır.
Herkes birilerini örnek alır, özel hayatta girmeden iş hayatınızı soralım… İş hayatınızda rol modeliniz var mıdır?
Kişilerden bağımsız pozisyon ve gelişimleri daha çok takip etmeye çalışıyorum. Yani bir kurum ya da şirket iyi işler yapıyorsa, o şirket kurgularına o pozisyondaki insanların neler yaptığına nasıl davrandıklarına daha çok odaklanıyorum. Türkiye’de son dönemdeki Unicorn şirketler (Yemek Sepeti, getir, Trendyol, Peak Games, hepsiburada vs.) ve onların yöneticileri çok ilgimi çekiyor. Yine büyük taahhüt şirketlerimizin (Enka ve Tekfen özellikle) personel ve proje yönetimlerini inceliyorum. Yurtdışında Bezos, Musk, Bronson gibi isimler çok öne çıkıyor ama ben açıkçası bizim bulunduğumuz duruma yakın bölgelerden kişileri takip etmeye çalışıyorum.
Teknolojinin gelişmeler sizi ve mesleğinizi nasıl etkiliyor?
Tabi ki işimizin lokomotifi teknolojik gelişmeler. Bundan sadece 30 yıl önce herhangi bir işletmenin, fabrikanın ya da enerji sisteminin uzaktan, başka bir merkezden izlenmesi neredeyse imkansızdı. Şimdi datanın en ufak detayına kadar yöneticilerden operatörlere herkesin cep telefonuna kadar getirebiliyoruz.
Kendinizi aktif tutmak için kullandığınız kaynaklar var mı? Bizimle paylaşır mısınız?
Her şey çok hızlı olduğundan kendimizi güncel tutmamız da çok zor. Ben açıkçası sektör trendlerini takip etmek için yerli ve yabancı sektör dergilerini takip ediyorum. The Economist, HBR, Bloomberg, Enerji360, Capital, Platin size nelerin gündem olduğuyla ilgili önemli fikirler veriyor. Teknoloji tarafında da benzer dergi ve yayınları takip ediyorum. Açıkçası bilimsel makale seviyesinde 2 konu üzerinde yoğunlaşmaya çalışıyorum enerji depolama ve IoT – Nesnelerin interneti.
Şimdi çalıştığınız kurum olan Kontrolmatik’e geçelim… Bize kısaca anlatır mısınız Kontrolmatik’i?
Kontrolmatik Operasyonel Teknolojiler alanında faaliyet gösteriyor. En çok çalıştığımız 3 sektör Enerji, Proses ve Ulaşım. Bir enerji tesisi ya da bir endüstri için kontrol sistemleri, elektromekanik sistemler ve siber güvenlik alanlarında uçtan uca hizmet veriyoruz. İşlerin temel mühendisliğinde sahada işletmeye alınmasına kadar olan her mühendislik ve uygulama sürecinde bulunuyoruz. İşletme sonrası servis bakım ve eğitim hizmetlerimiz de devam ediyor.
Mühendisliğin neredeyse her dalında bir şekilde Kontrolmatik var. Bu süreçleri yönetmek zor olmuyor mu?
Tabi ki spektrum genişledikçe alanında uzman personel sayınız da o derece fazla olmalı. Türkiye'de daha merkezci bir yapı olduğundan organizasyon şemaları hala radyal dağılmakta. Fakat yeni düzende bu yapılar daha dağıtılmış olmaya başlıyor. Biz de yeni düzene ayak uydurmaya çalışıyoruz. Farklı disiplinleri şirkette daha özerk yapılar olarak entegre etmeye ve yapılandırmaya çalışıyoruz.
Ülke içinde olduğu kadar ülke dışında da ciddi yatırımları olan bir şirket Kontrolmatik, bize bunlardan bahseder misiniz?
Şu ana kadar 26 farklı ülkede projeler tamamladık. Hali hazırda işlerimizin yüzde 60’sından fazlası yurtdışında ve 7 farklı ülkede (Gabon, Senegal, Burkina Faso, Kenya, Irak, Özbekistan, Gürcistan) projelerimiz devam ediyor.
Yurtdışındaki iştiraklerinizde çalışanlar Türkiye’den mi geliyor yoksa yerel halktan mı seçiyorsunuz?
Genellikle "Staff" diye adlandırdığımız teknik yönetici kadro Türkiye’den. Fakat projelerimizde yerel mühendis ve iş gücünden de faydalanıyoruz. Farklı kültürlerden çalışanlarımız var. Daha önce de Fas’tan, Nijerya’dan, Sudan’dan, Yunanistan’dan, Özbekistan’dan ve Fransa’dan ekibimize katılan personellerimiz oldu.
Yakın zamanda Robotik alanında da atılım yapacağınızı duyduk… Detayları öğrenebilir miyiz?
Esasında 4. Endüstriyel Devrim trend olarak çok moda fakat uygulama olarak henüz yolun başındayız. Karanlık fabrikalar hala saha uygulamalarının çok küçük bir yüzdesi. Bu sebeple endüstriyel robotik alanında Ar-Ge çalışmaları yürütüyoruz. Şu an bölge endüstrisinde iki önemli kriter bu geçişi yavaşlatıyor. Bir tanesi robotlu imalata geçiş için gerekli yetişmiş insan kaynağının azlığı, diğeri ise hala orta vadede iş gücü maliyetlerinin robot yatırımlarından daha uyguna geliyor olması. Fakat bu değişecek elbette; bizim de hedeflediğimiz noktalar bunlar. Endüstriye daha uygun maliyetli robotik sistemler ve universal robot kollar üzerine çalışıyoruz.
Halka arzın ardından şirkette uzun süredir yer alan biri olarak ne gibi değişimler gözlemlediniz?
Tabi ki halka arz en başta bilinilirliğimizi çok artırdı diyebilirim. Daha önce hitap ettiğimiz sektörler ile sınırlıyken şimdi bireysel yatırımcı da bizi takip ediyor. Bu çok değerli fakat aynı zamanda bir sorumluluk. Bu sorumluluk bilincinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Kontrolmatik’in gelecek planlarından da bahseder misiniz? Hangi ülkelere yatırım yapmayı planlıyorsunuz? Hedefleriniz nelerdir?
Şu anda ilgilendiğimiz bölgelerin başında Özbekistan geliyor. Oraya şirket kurulumumuzu tamamladık. 3 ayrı projemiz orada devam etmekte. Ayrıca Sahra Altı Afrika ve özellikle Batı Afrika ilgimizi yoğunlaştırdığımız bölgeler arasında. Bu pazarlar görece zor coğrafyalar olduğundan bu zamana kadar biriktirdiğimiz tecrübelerimizi kullanabilmemiz için bize fırsatlar yaratıyor.
Ayrıca bu bölgelere uluslararası fon ve kuruluşların (IMF, World Bank, African Development, Asia Development vb.) ilgileri daha yüksek olduğu için planlanan yatırımların birçoğunun finansmanın ve bütçesinin hazır olması da odağımızı artıran nedenler arasında sayabiliriz.
Günümüze dönelim… Covıd-19 salgını sonrası hayatımıza giren ‘Pandemi’ ile birçok alanda radikal değişimler yaşandı. Bu süreç sizi ve iş sürecinizi nasıl etkiledi?
Maalesef bütün hayatı etkilediği gibi bizleri de etkiledi. Lakin bulunduğumuz sektörler özellikle Enerji sektörü defansif bir sektör. Olumlu ve olumsuz tüm gelişmelerden en az etkilenenlerin başında geliyor. Bu sebeple projeler durmadı. Tabi biz geniş bir coğrafyaya hitap ettiğimiz için pandeminin etkilerini şirketimizde fazlasıyla hissettik. İster istemez pandeminin çıktığı ilk zamanlarda projeler gerçekleştirdiğimiz; Irak, Sahra, Afrika, Balkanlar ve Türki Cumhuriyetler'de bir yavaşlama meydana geldi. Özellikle getirilen uçuş-vize kısıtlamaları ve bu bölgelerde gerçekleşen sokağa çıkma yasakları hem malzeme tedarik zincirinde hem saha işlerinde hem de onay mekanizmalarında gecikmelere yol açtı. Fakat Kontrolmatik olarak hedeflerimiz doğrultusunda beklentileri ve beklentilerimizi karşılayarak ilerlemeye devam ediyoruz.
Normalleşme sürecine girmiş olsak da dediğimiz gibi pandemi hayatımızın bir parçası olacak gibi duruyor. Bu bağlamda Kontrolmatik’in 2021 ve sonrasında hedef ve beklentileriniz nelerdir?
Genç ve heyecanlı bir ekibimiz ve inandığımız bir vizyonumuz var. Gelecekten çok umutluyuz diyebilirim. Klişe ama duruma uyan bir sözle bitirmek isterim: “Bizi izlemeye devam edin!”
Kontrolmatik'e gerekli izinler için; Osman Bey'e de değerli tecrübelerini aktardığı için enerji360.com olarak çok teşekkür ederiz. Diğer röportajlarımıza ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.
