Kompanzasyon sistemi ülkemizde uygulanan reaktif enerji cezalarından dolayı belirli bir gücün üzerindeki tesisler için zorunlu bir uygulamadır. Güncel reaktif ceza oranlarını linke tıklayarak ulaşabilirsiniz. Kompanzasyon sistemlerinin uygulama zorunluluğunun 9KVA kurulu güçlere kadar düşmesinden dolayı hesaplamaların nasıl yapılacağı sorusu artık daha fazla kişi tarafından sorgulanmaya başlanmıştır. Bu kapsamda tesisinizin ihitiyaç duyduğu kompanzasyon gücüne ulaşabilmek için hem matematiksel formüller ile hem de pratik yöntem olan k faktörü hesabını detaylıca aşağıda aktardık.
- Matematiksel fomülasyon ile örnek bir tesisin ihtiyaç duyduğu kompanzasyon gücü aşağıdaki belirtilen formülasyon ile hesaplanmaktadır. Burada özellikle bilinmesi gerekm değerler sırası ile:
- Talep Gücü
- Tesisin mevcut cosfi değeri – ilk cosfi
- Hedef cosfi
Görüldüğü üzere yukarıdaki formülasyon herkes için uygulanabilr olmayabilir. Karmaşık formüller yanlış hesap yapılmasına günün sonunda önemli cezalara yol açabilir. Ancak kompanzasyon hesabı için her zaman karmaşık formüller ile uğraşmak, hesaplamalar yapmak zorunda değiliz. Matematiksel ifadeler ile kafaları karıştırmadan, k faktörü adı verilen aslında yukarıdaki matematiksel ifadelerin hesaplanarak tablolaştırılmış hali olan k faktörü tablosu üzerinden tesisinizin reaktif güç ihtiyacını kolayca hesaplayabilirsiniz.
- K faktörü hesabı ile sisteminizin ihtiyacı olan reaktif gücü kolayca ve kısa bir sürede hesaplayabilirsiniz.
Yukarıda yer alan tabloda tesisinizin kompanzasyon yapılmadan önceki Cosθ değeri dikey eksende Cosθ1 olarak ve yatay eksende yer alan Cosθ2 değeri de tesisinizde olmasını istediğiniz hedef Cosθ değerine karşılık gelmektedir. Tablo üzerinde her iki değerin çakıştığı nokta K faktörü olarak adlandırılmaktadır.
K faktörünü belirledikten sonra örnekte gösterildiği gibi bu değer tesisin talep gücü ile çarpılarak uygulanması gereken kompanzasyon gücü elde edilmektedir.
Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi; formülasyon üzerinden yapılan ve k faktörü tablosu ile yapılan her iki kompanzasyon hesabında aynı sonuç elde edildi. Bununla birlikte k faktörü ile çok daha pratik bir şekilde sonuca ulaşılmış ve işlemler de karmaşadan uzak çok basit hale gelmiştir.
Sizler de kendi tesisinize ait değerleri girerek ihityacınız olan kompanzasyon gücünü tablo üzerinden hesaplayabilirsiniz.
Not: Örnek hesaplamada cos θ1: 0.8 ; cosθ2 :0.98 seçilmiştir.
