”Değişim her zamankinden çok hızlı. 20. yüzyılın başına kadar veri yaklaşık her yüzyılda bir ikiye katlanırken aynı yüzyılın ortalarında 25 yıla; günümüzde bir yıla, yakın zamanda IOT uygulamalarının artışı ile 12 saate kadar inecektir. Bu kadar hızlı veri artışı, yapay zekâ, makine öğrenmesi, IOT, RPA, BlokChain vb. teknolojiler bu değişimi hızlandıran ana unsurlar. ”
Temelleri 1986 yılında atılan Eksim Holding faaliyet gösterdiği yenilenebilir enerji üretimi, elektrik dağıtımı, perakende hizmetleri, gıda üretimi, inşaat ve gayrimenkul alanlarındaki yatırımlarıyla ülkemizin önde gelen grupları arasında yer alıyor. Enerji üretiminde tamamı yenilenebilir kaynaklara dayanan 626 MW’lık kurulu gücü ile Eksim Holding, dağıtımını yaptığı yıllık 23 milyar kWh elektrik ile 6 milyon vatandaşımızın elektrik ihtiyacını karşılıyor. Eksim Holding’in yirmiden fazla iştirakinde, yaklaşık 7 bin kişi çalışıyor.
Biz de ülkemize değer katan bu kıymetli şirketin; daha önce Türkiye’nin önde gelen firmalarında çalışan ve alanında ülkenin en iyi isimlerinden biri olan Eksim Holding İnsan Kaynakları Direktörü Hasan Kaya ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik. Girizgâhı uzatmadan sizi Hasan Kaya’nın deneyimleri ile baş başa bırakıyoruz.
Hasan Bey, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Hasan Kaya kimdir?
74’ doğumluyum. Kabataş Erkek Lisesi’ni bitirdikten sonra 93’-95’ yılları arasında İ.T.Ü Makine Mühendisliği bölümünde üniversite hayatıma başladım. 95’ Yılında sınava bir kez daha girerek Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümüne girdim ve 99’ yılında mezun oldum.
Mezuniyetten sonra sırasıyla Tekofaks Panasonic, Robert Bosch Türkiye, Yıldız Holding, TTNET, Türk Telekom ve Turkcell’de 20 yılı aşkın süre İnsan Kaynakları alanında yönetsel pozisyonlarda çalıştım. 2020 yılının Mayıs ayından bu yana da Eksim Holding İnsan Kaynakları Direktörü olarak çalışıyorum.
Çalışmaya başladığınız ilk günlerde bu noktaları hedefliyor muydunuz? Hayalleriniz nelerdi?
İş hayatına başladığımda ilk hedefim pazarlama alanında kariyer yapmaktı. Aslında çalışmaya başladığım ilk firmada da askere gitmeden önce bu alanda stajyer olarak görevliydim. Amacım askere kadar tecrübe edinip askerlik sonrasında bu alanda kariyer yapmaktı. Staj yaptığım Tekofaks Panasonic şirketinde askere gitmeden önce İnsan Kaynakları alanında bir pozisyon teklifi geldi. Bu alanda süregelen kariyerim aslında bu teklif ile başladı. İnsan Kaynakları alanında çalışmayı sevdiğim için de bundan sonraki kariyer gelişimim bu yolda devam etti.
Üniversiteden mezun olduğunuz dönemlerde ilk 3-5 yıl hangi alanda çalışacağınızı keşfetme süreci ile geçiyor. Benim keşfetme sürecim kısa sürdü ve sevdiğim bir mesleği kısa sürede buldum. Yeni mezun olacak gençlere tavsiyem kendi kişiliklerine uygun, sevebilecekleri alanları belirleyip o alanda kariyer yapmaları olur. Severek yapılan iş meslek olmaktan çıkıp; hayat tarzı haline döner ve iş hayatında da aile hayatında da mutlu ve huzurlu olursunuz.
Tecrübelerinizi ve olduysa bir görevden diğerine geçiş kararınızı nasıl verdiğinizi paylaşabilir misiniz?
Hayatımda verdiğim önemli kararlardan biri 10 yıl boyunca çalıştığım FMCG* sektöründeki şirketimden ayrılıp, Telekomünikasyon sektörüne geçişim oldu. 10 yıl bir firmada çalıştığınız zaman bu tür kararları vermeniz zor oluyor. Her iş değişikliğinde her şeye sıfırdan başlıyorsunuz. Benim için örneğin, aldığım karar ile 10 yıl boyunca kazandığınız tüm yasal haklar sıfırlanıyor, ilişki ağlarını sıfırdan yeniden oluşturmak zorunda kalıyorsunuz ve aynı anda yeni sektörün dinamiklerini öğreniyorsunuz. Bu tür kararları verirken sizi en çok zorlayan şey konfor alanınızı terk etmek oluyor. Benim bu kararı almamdaki en büyük etkenlerden birisi de yaptığım işte kendimi tekrar etmemdi.
İş dünyasında öğrenme eğrisinin sürekli yukarı yönlü olması başarı için kritik öneme sahiptir. Öğrenme eğrisi aşağı yöne döndüğü anda iş değiştirmenin zamanı gelmiş demektir. Ben tam bu anda iyi bir zamanlama ile yeni bir iş ve yeni bir sektöre geçerek öğrenme eğrisini tekrar yukarı yöne çevirdim.
*FMCG: Fast-Moving Consumer Goods (Hızlı Tüketim Ürünleri)
İş hayatınızda rol modeliniz olan kadın ve erkek liderler kimler?
Lider olarak rol modelim iş dünyasından ziyade, siyaset arenasından: rahmetli Aliya İzzetbegoviç. Tam anlamıyla Platon’un “filozof kral” tanımına uyan çağdaş bir devlet adamı. Erdemli oluşu, bilgi derinliği, fedakârlığı, çalışkanlığı ile Bosna savaşında gösterdiği feraseti ve ortaya koyduğu akıl ile inanılmaz bir lider modelidir. Liderlikte en önemli şey güven vermek. Güven matematikteki yutan eleman gibi: güven yoksa geri kalan her şeyi sıfır ile çarpabilirsin.
Teknolojik gelişimler sizin mesleğinizi nasıl etkiliyor?
Teknolojinin gelişmesi mesleklerden, iş dünyasına, sosyolojiden, felsefeye, psikolojiden, siyasete kadar insanoğlunun hayatının her noktasını etkiliyor. Son dönemde moda olan “dönüşüm” kelimesinin altını kazıdığınızda dünyadaki hızlı değişimlerden ve teknolojik gelişmelerden kaynaklı belirsizliklerin yarattığı kargaşa ortamı kastediliyor. Değişim her zamankinden çok hızlı. 20. yüzyılın başına kadar veri yaklaşık her yüzyılda bir ikiye katlanırken aynı yüzyılın ortalarında 25 yıla; günümüzde bir yıla, yakın zamanda IOT uygulamalarının artışı ile 12 saate kadar inecektir. Hızlı veri artışı, yapay zekâ, makine öğrenmesi, IOT, RPA, BlokChain vb. teknolojiler bu değişimi hızlandıran ana unsurlar.
İnsan Kaynakları alanında bu teknolojiler ile veri analitiği çok kritik. İnsan Kaynakları profesyonelleri çok büyük bir verinin üzerinde oturuyor. Bu verilerden anlamlı sonuçlar çıkarmak verinin kalitesine bağlı. Öncelikli olarak veri kalitesini arttırarak büyük veriden anlamlı sonuçlar çıkarmaya ve İK süreçlerinde analitik araçlar ile hareket etmeye gayret ediyoruz. İşe alım süreçlerinin tamamını tek platform üzerinden yürütebiliyoruz. Bu platform sayesinde adayımıza genel yetenek, kişilik envanteri, İngilizce seviyesi testleri ve yapay zekâ tabanlı video mülakatları yapabiliyoruz. Bu sayede hem kesintisiz akış sağlayıp, aday deneyimini artırıyor; hem de İK çalışanlarının zamanını verimli kullanmasını sağlayıp, veri akışını daha sağlıklı tutmasını sağlıyoruz.
Kendinizi aktif tutmak için kullandığınız kaynaklar var mı? Bizimle paylaşır mısınız?
Kendimi aktif tutmak için sosyal sorumluluk projelerinin içinde aktif olarak yer alıyorum. Dernek ve vakıflarda özellikle de iş dünyasına yönelik projelerde görev alıyorum. 20 yılın üzerinde deneyime sahip olunca bu deneyimi aktarmak bilginin zekâtı oluyor. Bu tür faaliyetler beni hem diri tutuyor hem de öğretirken, öğrettiğinden çok daha fazlasını kendin öğreniyorsun. İş hayatında entelektüel sermaye çok önemli. Bunun için sürekli bir gelişim içinde olmalısınız. Benim iş dışındaki hayatımda kitapların yeri büyük. Bu kitapların çok küçük kısmı kişisel gelişimle alakalı. Çok farklı alanlarda farklı kitapları ve kaynakları takip ediyorum. İşe gidip gelirken trafikte geçen süreyi hiçbir zaman boş bırakmıyorum. O süre içinde muhakkak gelişimime katkı sağlayacak bir şeyler dinliyorum. İstanbul trafiği bana çok fazla şey öğretiyor 🙂
Yönettiğiniz bir ekip var ve sürekli iletişim halindesiniz. Sizce iyi bir ‘ekip’ olmanın/oluşturmanın şartları nelerdir? İyi bir yöneticilik nasıl yapılır?
İyi bir ekip kurmanın temel prensibi; farklı bakış açılarına sahip, iyi niyetli, mazeret üretmeden işi tamamlamaya bakan, sorumluluk bilinci gelişmiş ve mütevazı kişileri ekibe dahil etmektir. Tabi ki ekibin iyi bir ekip olabilmesinin çimentosu da güven ortamıdır. Bu ortamı sağlamak ekip liderinin sorumluluğudur. Ekip üyeleri iyi niyetli ve sorumluluk sahibi ise en kötü organizasyonlar bile iyi iş çıkarıyor, tam tersi durumda ise maalesef en iyi organizasyon bile iş yapamıyor. Bana göre iyi yöneticinin tanımı vasat** bir ekipten; ekip üyelerinin farklı yeteneklerini fark edip, o yeteneklerini doğru alanlara kanalize ederek üstün performans çıkaran yöneticidir.
(E.N.: **vasat bilinenin aksine -kötü anlamda değil- bir kişinin standardını belirtir.)
Şimdi çalıştığınız kuruma değinelim… Eksim Holding ve bünyesindeki diğer şirketlerdeki çalışmalarınız hakkında daha fazla bilgi alabilir miyiz?
Eksim Holding 8000 çalışanı Gıda, Mağazacılık, Enerji Üretimi ve Enerji Dağıtımı alanında yaptığı yatırımlar ile Türkiye’nin en büyük holdingleri arasında yer alıyor. İnsan Kaynakları Direktörü olarak birinci amacım holdingimizi “işveren markası” olarak hak ettiği konuma getirmek. Bunun için son bir yılda, kademe sisteminin hayata geçirilmesi, yetenek yönetim sistemini devreye alma, genç enerji programı ile yetenekli gençleri şirkete kazandırma, kariyer yönetimi sistemini kurarak çalışanların kariyerlerinde şeffaf ve eşitlikçi sistemler oluşturma, iç eğitmenlik sistemini kurarak şirket içi bilgi birikiminin çalışanlara aktarılmasını sağlama gibi çalışmalara imza attık.
Sizce, enerji sektörünün ‘çalışan’ bulma konusunda sorunları var mı? Varsa eğer nedenleri nelerdir?
Genç yetenek sürecinde gördüm ki enerji sektörü yeni nesil tarafından bilinçli olarak tercih edilen öncelikli sektörler arasında. Bu anlamda kendimizi şanslı görüyorum.
Şirketinizdeki işe alım- staj süreciniz nasıl işliyor, yetenek testi uygulanıyor mu?
İşe alım ve staj sürecini yetenek testleri ile birlikte online bir platform üzerinden yürütmeye başladık. İşe alırken bazı birimler için teknik sınavlar da yapıyoruz. Genel yetenek ve kişilik envanteri de uyguladığımız araçlar arasında.
Son olarak, kimler ‘enerji’ sektörünü tercih etmeli? Kariyerine yeni başlayan veya bu alanı düşünen kişilere tavsiyeleriniz nelerdir?
Enerji sektörü üniversitelerin farklı bölümlerinden mezun çok geniş bir yelpazeye hitap ediyor. Bizim şirkette özellikle mühendisler ağırlıkta. Bunun nedeni de teknolojiye bağımlı, teknoloji kullanımının verimlilikte ve rekabette büyük fark yarattığı sektörlerden biri olması. Kariyerine yeni başlayan kişilere tavsiyem kişilik yapılarına uygun, ömür boyu severek yapabilecekleri bir alanda çalışmaları. Bunun için iyi araştırma yapmaları, hangi alanda çalışıyorlarsa çalışsınlar ve ne iş yapıyorsa yapsınlar yaptığı işi en iyi şekilde yapmaları, sürekli öğrenmek için ve sorumluluk almak için istekli olmaları gerekiyor. Gençken ne kadar çok çalışıp ne kadar fazla şey öğrenirlerse kariyerlerinin ilerleyen yıllarında execution** dediğimiz yürütme yetenekleri o kadar gelişiyor ve yönetsel rollerde zorlanmadan hem işi hem ekibi en iyi şekilde yönetiyorlar.
Onun için gençlere tavsiyem herkesten daha çok çalışmaları, sürekli öğrenmeyi hayat felsefesi edinmeleri, cesur davranıp sorumluluk almaya istekli olmaları. Bu işin teknik kısmı. Diğer tarafta ise iletişim, ilişki yönetimi, insanlara değer verme, hızlı geri dönüş yapma, zamanı yönetirken işleri verimli şekilde öncelikleme oldukça kritik.
Özetle, bir yeni mezun çok çalışır, gayretli ve istekli olur, ahlakı ve davranışları ile ön plana çıkarsa en hareketsiz şirkette bile üst roller için hep tercih edilen kişi olur.
*Execution: (ing.) Yürütme, İlerleme
Enerji360 ailesi olarak Hasan Bey’e teşekkür ediyor ve Eksim Holding‘e başarılar diliyoruz.
Eksim Holding hakkında detaylı bilgilere buraya tıklayarak ulaşabilir ve faaliyetlerinden haberdar olabilirsiniz.
