İnsanlar uzun süre birlikte yaşadıklarında, karşılarındaki kişinin nasıl davranacağını ve olaylara nasıl tepki vereceğini tahmin etmeyi öğrenirler. Çoğu insan bu beceriyi doğal olarak kazanır, ancak şimdiye kadar robotlar için durum böyle değildi.
Columbia Engineering tarafından geliştirilen bir robot, yalnızca birkaç görüntüye dayanarak ikinci bir robotun sonraki adımlarını ve hedeflerini öngörebildi. Robotlar, günümüzde dans etmekten kendi kendini inşa etmeye kadar her türlü etkileyici beceriye sahipler ve geliştirilmeye devam ediliyorlar. Ancak bu zamana kadar diğer robotların hareketlerini bağımsız bir şekilde tahmin edememişlerdi.
Columbia Engineering Creative Machines laboratuvarı araştırmacıları başka bir robotun izleyeceği yolu öngörebilen bir robot geliştirdiler.
Deneyi, en yakınındaki yeşil daireye gitmeye programlanmış aktif bir robotu düzeneğe yerleştirerek başlattılar. Kuşbakışı gözlem yapabilmesi için gözlemci robotu yukarı yerleştirdiler. Deney süresince bazen aktif robotun önüne büyük kırmızı bir kutu yerleştirilerek robotun bazı yeşil daireleri görmesi engellendi. Süreci birkaç saat boyunca izleyen gözlemci robot, düzenekteki aktif robotun nasıl bir yol izleyeceğini tahmin ederek araştırmacıları şaşırttı.
Gözlemci robot düzenekteki aktif robotun hedefi ve izleyeceği yol hakkında ek bilgi verilmemesine rağmen, aktif robotun kırmızı kutunun görüşünü engellemesi sebebiyle en yakın olan yeşil daireye değil, görüş alanındaki diğer yeşil daireye gideceği çıkarımında bulundu. Bu çıkarımın %98 oranda doğru olduğu tespit edildi.
Robotların gerçekten empati kurabilmesi için hâlâ çok uzun bir yol var, ancak bu deney ileriye yönelik çalışmalar için umut verici.
Çalışmanın başyazarı Boyuan Chen, "İlk sonuçlarımız çok heyecan verici" dedi ve ekledi: “Bulgularımız, robotların dünyayı başka bir robotun bakış açısından nasıl görebileceğini göstermeye başlıyor. Gözlemci robotun kendisini aktif robotun yerine koyması ve rehberlik edilmeksizin, aktif robotun yeşil daireyi kendi bakış açısından görüp göremeyeceğini anlama yeteneği, belki de ilkel bir empati biçimidir."
Araştırmacılar birçok etik sorunun olduğunu da kabul ediyor. Teknoloji, robotları daha dayanıklı ve kullanışlı hale getirecek, ancak robotlar insanların nasıl düşündüğünü tahmin edebildiklerinde, bu düşünceleri manipüle etmeyi de öğrenebilirler. Robotların empati konusunda gelişimleri heyecan verici olsa da umuyoruz ki bu durumun doğuracağı sonuçlar insanlık için faydalı olur.
Kaynaklar:
https://interestingengineering.com/robot-teaches-itself-empathy-shocks-engineers
https://www.engineering.columbia.edu/press-release/lipson-robot-displays-empathy