Volt, Amper, Ohm ve Watt nedir?

Bu yazıda elektrik sektörü başta olmak üzere mesleki hayatımızda ve gündelik hayatta adını çok sık duyduğumuz elektrik birimleri olan Volt (V), Amper (A), Ohm (Ω) ve Watt (P) kavramlarının neler ifade ettiğine yer vereceğiz.

Gerilim birimi Volt, sembolü ise V harfi ile gösterilirken, Akım birimi Amper’dir ve A harfi ile gösterilmektedir. Direnç birimi Ohm, sembolü (Ω) olarak gösterilir. Güç birimi Watt ve (W) ile gösterilir.

Kısaca özetlemek gerekirse, bir noktadan birim zamanda geçen yük miktarına akım, iki uç arasındaki potansiyel farka gerilim, elektrik akışına karşı oluşan etkinin ölçümüne direnç denir.  Güç ise birim zamanda üretilen veya tüketilen enerjidir.

Volt nedir, nasıl hesaplanır ?

Skaler(yönsüz) bir büyüklük olan Volt, elektrikte kullanılan potansiyel fark yani gerilimin birimidir, sembolü ise V olarak gösterilmektedir.

Akımının iki nokta arasında hareket etmesini sağlayan potansiyel farka gerilim denir günlük hayatta kullanılan bir başka söylem ise voltaj’ dır. Günlük hayatta gerilim kaç yerine voltaj kaç sorusunu duyarsanız şaşırmayın, her ikisi de aynı anlamdadır.

Gerilim biriminin Volt olarak adlandırılamasının sebebi, İtalyan fizikçi Alessandro Volta‘dan (1745-1827) gelmektedir. Volta günlük hayatta kullandığımız pillerin öncüsü olan voltaik pilin mucididir.

Volta Pili

Elektromotor kuvvet birimi de Volttur. Bir ohm’luk bir direnç üzerinden, bir amper’lik elektrik akımı geçmesi halinde direncin iki ucu arasındaki gerilim bir volt olarak ölçülür. 

Daha farklı bir yaklaşım ile volt şehir şebekesidir, ülkenin elektrik kaynaklarından çıkan ve evlerimize ulaşan ham enerjidir. Bu saf enerji yer altı kabloları veya yer üstü elektrik direkleriyle bizlere ulaşır. Volt değerleri ülkeden ülkeye farklılık gösterir örnek olarak Türkiye şebeke gerilimi 220 Volt ortalama ile beslenirken Amerika 110 volt ortalama ile beslenir.

Gerilim çeşitleri nelerdir?

 Alternatif akım (AC) gerilimi ve doğru akım (DC) gerilimi olmak üzere iki farklı gerilim tipi vardır.

Alternatif akım gerilimi aşağıdaki sembol ile gösterilirken,

AC gerilim sembolü

Doğru akım gerilimi ise aşağıdaki sembol ile gösterilmektedir.

DC gerilim sembolü

Gerilim multimetre ile ölçülür.

multimetre ölçüm cihazı

AC gerilim ve DC gerilim veya bir başka ifade ile AC akım ve DC akım arasındaki farkları detaylı olarak incelemek isterseniz Akım Savaşları: Doğru Akım-Alternatif Akım Karşılaştırması yazımıza göz atabilirsiniz.

Volt/gerilim hesaplama formülü nedir?

V= Gerilim (Volt)

I= Akım (Amper)

R= Direnç (Ohm)

Volt veya gerilim hesaplama formülü: V= I x R

Açılımı ise şu şekilde ifade edilebilir: gerilim = akım x direnç veya volt = amper x ohm veya V = A x Ω.

Amper nedir?

Amper elektrikte akım şiddeti birimidir. Amper akımı ölçmek için kullanılan uluslararası birimdir. Akım (I) ile gösterilir sembolü ise (A)’dır. Birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımının şiddeti denir. Bir iletkenin belli bir kesitinden saniyede bir Coulomb (Q) elektrik yükü geçerse, akım şiddeti 1 A olarak bulunur. Amper ölçümü multimetre yardımı ile yapılır.

Amper , iletkenden akım geçerken etrafında manyetik alan oluştuğunu bulan ünlü Fransız matematikçi/fizikçi Andrè-Marie Ampére’den (1775-1836)’ den gelmektedir.

Ohm nedir?

Ohm, adını Alman fizikçi Georg Ohm‘dan alan bir iletkenden geçen elektrik akımına karşı iletkenin gösterdiği direncin birimidir, sembolü ile gösterilir. Bir iletkenin iki ucu arasına 1 voltluk bir gerilim uygulandığı zaman, bu iletkenden 1 amperlik akım geçmesi durumunda bu iletkenin direnci 1 ohm olarak hesaplanmaktadır.

Elektrik devrelerinde Volt Amper Direnç ilişkisi – OHM Kanunu nedir?

Elektrik dünyasında bu üç terimin nasıl ilişkili olduğunu belirten temel bir denklem vardır. Bu denklemde Akım, gerilimin dirence bölünmesiyle bulunur, formüle dökersek eğer I=V/R şeklinde gösterebilir. Bu denklem ‘Ohm Yasası’ olarak bilinmektedir.

Ohm Kanunu Formülleri

Watt nedir?

Matematiksel olarak “Joule/Saniye“olarak ifade edilen Watt’ın fiziksel anlamı, birim zamanda üretilen veya tüketilen enerji miktarını belirtmektedir. W sembolü ile gösterilen watt Uluslararası Birimler Sistemi (SI)‘nde güç birimi olarak kabul edilmiştir.

Buhar makinesini icat edeb James Watt dolayısı ile güç birimi olarak WATT kabul edilmiştir.

Watt bir enerji birimi olarak öne çıkar ve birçok farklı sektörde enerjinin tanımlanması için kullanılır. Özellikle 1 saniyede 1 yıl harcayan elektrikli aletler için 1 watt enerji birimi kullanılmaktadır. Watt yine Ohm Kanunu kullanılarak gerilim ve akımın çarpılmasıyla hesaplanır.

Güç(Watt) nasıl hesaplanır , formülü nedir?

1 watt, 1 amper şiddetindeki bir elektrik akımının 1 voltluk bir gerilim altında yaptığı iştir. Formülü ise aşağıdaki gibi gösterilebilir:

watt – güç formülü

Elektronik ürün alırken Watt değeri önemli midir?

Watt cinsinden güç, üretilen veya kullanılan enerji oranıdır. Birçok enerji şirketi, tüketicinin watt cinsinden enerji kullanımına göre ücretlendirme yapar. Watt, bir cihazın tükettiği enerji miktarının birimidir.

Nominal watt, bir cihazın çalışmasını sağlamak için gereken watt miktarıdır. Örneğin, buzdolapları çalışmaya devam etmek için genellikle 500 Watt enerjiye gereksinim duyar. Daha fazla enerji tasarrufu yapmak, güneş panelleri eklemek veya bir jeneratör kullanılacaksa evdeki watt değerlerini bilmek ve hattımızın taşıma kapasitesini bilmek önemlidir.

Watt’ın önemli olmasının bir başka nedeni, iyi anlaşıldığı takdirde enerji verimliliğini artırabilme şansımızın olmasıdır.

Tüketilen watt miktarının azalmasıyla hem enerjiden hem de paradan tasarruf edilebilir. Örnek olarak, iki ampulü ele alalım ve birinin 100 watt, diğerinin 23 watt olduğunu varsayalım. 100 wattlık ampul daha ucuzsa onu satın almanın daha mantıklı olduğunu düşünülebilir; ancak, 23 Wattlık ampul daha az enerji tüketeceği için tasarruf sağlayacaktır.

Watt değeri ile elektrik tüketimi hesaplama

Önceki örnekteki iki ampulün watt farkını belirlemek için basit çıkarma yapılır. Bu değer 77 watt olarak bulunur (100-23). Enerji şirketleri çoğu zaman tüketilen kilowatt (kW) üzerinden ücretlendirme yaptığı için kilowatt sayısını bulmak gerekir bunun için watt sayısı 1000’e bölünür. Ardından, kullanım saatleriyle kilowatt çarpılır bu kilowatt x saat (kWh) olarak adlandırılır. Ardından kilowatt x saat alınır ve bu sayı enerji birim fiyatı ile çarpılır, elde edilen değer kullanılan elektriğin maliyetidir.

Örneğin her biri 100 watt olan 10 ampulümüz olduğunu varsayalım. 10 x 100 = 1000 watt ve 1000 watt bölü 1000 = 1 kW bulunur. Diyelim ki 2000 saat enerji kullandık. Böylelikle, 1kW x (yılda) 2000 saat = 2000 kWh. Örnek olarak enerji sağlayıcı şirket her kilowatt saat için 10 kuruş alıyorsa 2000 kWh x 0,10 = 200 TL olarak hesaplanır. Bu, ampullerin bir yıl kullanmanın maliyetidir.

Exit mobile version