Elektrik sistemlerinde elektrik motoru, pompa, iklimlendirme sistemleri, asansör uygulamaları vb. gibi bir çok alanda sıklıkla kullanılan alçak gerilim güç kontaktörleri yapısı gereği çok sayıda ve hızlı anahtarlamalara olanak tanımasının yanında en fazla hata ile karşılaşılan ürünlerden bir tanesidir.
Uzaktan kontrol, yüksek akımlarda kullanılabilme, hızlı devreye girip çıkma gibi özellikleri bulunan kontaktörler elektrik devrelerinde açma ve kapamaya olanak sağlayan anahtarlama cihazları olarak tanımlanabilir.
Kontaktörler basit olarak 4 ana parçadan oluşmaktadır: Nüve, bobin, kontak bileşenleri ve gövde (hareket mekanizmasını sağlayan diğer parçalar)
Yapısı gereği özellikle bobine uygulanan referans kumanda gerilimleri kaynaklı olarak sıklıkla arızalanabilen kontaktörlerin test aşamalarını adım adım "kontaktör test rehberi" olarak sunuyoruz.
1) Öncelikle kumanda gerilimi ( Bobin gerilimi ) belirlenmelidir.
AC Coil ( 24 , 36, 48, 110, 127, 220, 240, 380, 415, 440, 480 , 500, 600, 660 )
DC Coil ( 24 , 36, 48 ,110, 220 )
2) Bobin uçları ( A1 ve A2 ) ölçü aletinin omaj modunda ölçülmelidir. Bobin uçlarında açık devre ( 0 ohm ) yada kısa devre (0.2 ohm – 0.6 ohm ) olması durumunda, bobin direk arızalı olarak nitelendirilebilir.
3) Bobin uçlarına ( A1 ve A2 ) kumanda gerilimi belirlendikten sonra, ilgili gerilim uygulanmalıdır. Bobine ilgili gerilim uygulandıktan sonra, bobinin hareketli mekanizmayı kendine çektiği kontrol edilmelidir.
4) Bobinin hareketli mekanizmayı kendine çektiği görüldükten sonra, bobin sağlam olarak nitelendirilir.
5) Bobin uçlarına verilen kumanda gerilimi kesilir.
6) Kontaktör kutupları tek tek omaj modunda ölçülür. NO ( Normally Open – normalde açık kontak ) kontakların Açık devre, NC ( Normally Close – normalde kapalı kontak ) kontakların kapalı devre olduğu kontrol edilmelidir. Aksi bir durum söz konusu olduğunda ilgili kontak arızalı olarak nitelendirilir.
7) Bobin uçlarına tekrardan kumanda gerilimi verilir.
8) Kontaktör kutupları tekrardan tek tek omaj modunda ölçülür. NO ( Normally Open ) kontakların kapalı devre , NC ( Normally Close ) kontakların açık devre olduğu kontrol edilmelidir. Aksi bir durum söz konusu olduğunda ilgili kontak arızalı olarak nitelendirilir.
9) Kontaktörün ana kontaklarının akım taşıma kapasitesi belirlenmelidir.
- Bir kutbun akım taşıma kapasitesi, kontaktörün kaç amper ise ona eşittir.
- Ürünlerin yardımcı kontaklarının akım taşıma kapasitesi markaya göre değişmekle birlikte genelde 9-10 A dolaylarındadır.
10) Son olarak kontaktöre her bir kutbu akım taşıma kapasitesi kadar akım çekecek güçte bir yük bağlanıp kontaktör kısa bir süre tam yükte çalıştırmalıdır. Sonrasında kontaktör kutuplarında herhangi bir bozulma, hasar meydana gelebilme olasılığına karşın kontrol edilmelidir. Kontaktörün kontaklarında herhangi bir hasar meydana gelmemiş ise kontaktör sağlam olarak nitelendirilir.
