Türkiyede son kullanıcı tarafından talep edilen elektrik enerjisi yıllara göre incelendiğinde sürekli olarak artan bir ivmesi olduğu görülmektedir. Artan bu talebe karşılık ülkemizde ve dünyada enerji kaynaklarını çeşitlendirme ve alternatif enerji kaynakları kullanma noktasında önemli adımlar atılmaktadır.
Şekil 1:Yıllar İtibariyle Elektrik Enerjisi Talebi ve Artış Oranı (GWh-%)
Türkiye bulunduğu coğrafi konumu ve jeopolitik yapısı nedeniyle bütün yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanma imkanına sahiptir. Özellikle hidrolik, jeotermal, rüzgar ve güneş enerjisi potansiyelleri bakımından AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında, Türkiye’nin son derece elverişli bir konuma sahip olduğu görülmektedir. 2009 yılı ile son sektör raporları içerisinde yer alan 2019 verileri incelendiğinde yenilenebilir enerji kaynaklarının üretime katkısı azımsanmayacak derecede büyük olduğu görülmektedir.
|
|
Termik |
Hidrolik |
Jeotermal |
Rüzgar |
Güneş |
Toplam |
|
2009 |
29.339,1 |
14.553,3 |
77,2 |
791,6 |
– |
44.761,2 |
|
% |
65,55 |
32,51 |
0,17 |
1,77 |
– |
100,00 |
|
2019 |
47.663,0 |
28.503,0 |
1.514,7 |
7.591,2 |
5.995,2 |
91.267,0 |
|
% |
52,22 |
31,23 |
1,66 |
8,32 |
6,57 |
100,00 |
Güç sistemi yapısının gelişimi sürecinde son kullanıcı tarafından talep edilen elektrik enerjisin karşılanmasında yenilenebilir enerji kaynaklarının etkinliğinin arttırlıması ülkemiz hedefleri arasındadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının katkısının arttırılması için ise YEKDEM ve YEKA destekleme mekanizmaları geliştirilmiştir.
8 Ocak 2011 tarihli ve 27809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6094 sayılı “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile yenilenebilir enerji kaynaklarına kaynak türüne ve yerlilik oranına göre teşvik verilmesi düzenlenmiştir. YEKDEM ile bu kanun çerçevesinde çerçevesinde rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, dalga, akıntı, gel-git ile kanal veya nehir veya rezervuar alanı on beş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik santrallerinin faydalandığı satın alım garantisi oluşturulmuştur.
EPDK tarafından yayımlanan sektör raporu incelendiğinde YEKDEM kurulu gücünün kaynak türüne göre dağılımına bakıldığında, 12.588,5 MW ile hidrolik santrallerin en yüksek paya sahip olduğu, 6.495,6 MW ile rüzgar santrallerinin ise ikinci sırada yer aldığı görülmektedir.
| Türü | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
| Güneş | – | – | – | – | 12,9 | 13,9 | 81,7 |
| Hidrolik | 217 | 598 | 2.116,3 | 9.960,0 | 11.096,3 | 11.706,4 | 12.588,5 |
| Rüzgar | 76 | 825 | 2.732,1 | 4.319,8 | 5.238,7 | 6.200,0 | 6.495,6 |
| Jeotermal | 140 | 228 | 389,9 | 599,2 | 752,1 | 996,8 | 1.252,7 |
| Biyokütle | 101 | 147 | 185,2 | 203,7 | 300,0 | 349,2 | 503,1 |
| Genel Toplam | 534 | 1.798 | 5.423,6 | 15.082,7 | 17.399,9 | 19.266,3 | 20.921,5 |
Açıklanan güncel fiyatlarda Döviz bazlı fiyatlandırmadan TL bazlı fiyatlandırmaya geçiş dikkat çekerken ciddi revizelere gidildiği gözlendi.
Açıklanan güncel fiyatlar ve eski fiyatlar:
| Santral tipi | Eski fiyat (Cent) | Güncel Fiyat (kuruş) |
| Hidroelektrik | 7,3 | 40 |
| Rüzgar | 7,3 | 32 |
| Jeotermal | 10,5 | 54 |
| Güneş | 13,3 | 32 |
| Biyokütle (Çöp gazı/Atık lastik) | 13,3 | 32 |
| Biyokütle (Biyometanizasyon) | 13,3 | 54 |
| Biyokütle (Termal bertaraf) | 13,3 | 50 |
Elektrik Piyasası 2019 Yılı Piyasa Gelişim Raporu
Kaynak 30 Ocak 2021 Sayı 31380 Resmi Gazete