Termik manyetik şalterler (TMŞ) veya diğer adıyla kompakt tip devre kesiciler(MCCB) Nedir?
Kompakt şalterler olarak da bilinen Termik Manyetik Şalterler (TMŞ), termik ve manyetik koruma esaslı alçak gerilim kesicileridir.
Termik manyetik şalterler devrenin açılıp kapatılmasını sağlarken, anormal durumlarda, yani panoda kısa devre meydana gelmesi gibi durumlarda devrenin kesilmesini sağlayan limitör özelliğine sahip koruma amacıyla kullanılan şaltere termik manyetik şalter ya da kompakt şalter adı verilmektedir.
Kompakt şalterlerin bir diğer bir önemli özeliği ise üzerlerinde bulunan ayar sahasıdır. Bu ayar sahasında şalter istenilen akım aralığında ayarlanabilmektedir.
Termik manyetik şalterler / kompakt tip devre kesiciler(MCCB) nasıl koruma sağlar?
Termik manyetik şalter, devrenin güvenliğini sağlayan ve yükleri aşırı akım ve kısa devre akımlarına karşı koruyan bir devre elemanıdır. Kompakt şalterler iki çeşit koruma esasına dayanır.
Termik koruma: Termik devre kesiciler üzerinden geçen akımın geçtiği süre boyunca oluşturduğu sıcaklığı algılayarak devresini keser.
Her devrenin nominal akımı vardır; devre aşırı akım çektiğinde nominal akımın üzerine çıkmış olur ve şalterin içerisinde bulunan bimetal geçen akımın oluşturduğu ısı ile doğru orantıda artarak bimetalin bükülmesine neden olur. Bimetal büküldükçe kesicinin açmasını sağlayan mekanizmaya dokunarak devresini açar.
Manyetik koruma: Manyetik devre kesiciler devrede meydana gelebilecek çok küçük kısa devre akımlarına ve hat hatalarına karşı kısa sürede (ms) açma yaparak koruma sağlarlar. Kısa devre sırasında yüksek akımlar oluşarak şalterin içinde bulunan bobinde manyetik alan oluşturur ve manyetik şalter devreyi açar.
Aşağıdaki videoda termik manyetik şalter ile ilgili bilgiler ve şaltere yapılan kısa devre testine yer verilmiştir.
Termik manyetik şalterler / kompakt tip devre kesiciler(MCCB) nerelerde kullanılır?
Bu şalterler kontrol merkezlerinde, telefon santrallerinde, dağıtım şirketlerinde, kompanzasyon panolarında ve elektrik panosunda alçak gerilim devre kesicisi olarak anahtarlama ve koruma işlevini yerine getirmektedirler.
Fonksiyonel olarak otomatik sigortayla aynı işleve sahip olan termik manyetik şalter, devredeki akım, şalterin nominal akımını aşınca devreyi açtırır ve böylelikle yükün aşırı akımlara maruz kalmasını engeller. Yani termik manyetik şalter attığı zaman devrede aşırı bir akım ya da bir kısa devre meydana gelmiştir.
Aşağıdaki şekilde bir otomatik sigortanın termik ve manyetik açma eğrileri görülmektedir. Bu olaya benzer bir açma termik manyetik şalterlerde de görülmektedir.
Termik Manyetik Şalter Yapısı
Sabit Kontak: Akımı %75 oranında sınırlandıran ve termik manyetik şaltere limitör özelliğini sağlayan yatay U şeklindeki yapıdır. Limitör özelliği ile kısa devre akımı %75 oranında sınırlandırılır bu da 100 KA kısa devre akımında devreden 25KA akım geçmesini sağlar.
Gövde ve kapak: Kısa devre akımlarına dayanaklılığı yüksek olan BMC adı verilen cam elyaf takviyeli polyester reçinesinden üretilmiştir.
Hareketli kontak: Gümüş kontağı sabit kontağa oranla daha sert bir yapıda olan genel olarak bombe şekilli kısımdır.
Termik manyetik şalterler nasıl seçilmelidir?
Termik manyetik şalterler nominal akım, çalışma gerilimi, kutup sayısı, kısa devre kesme kapasiteleri, koruma özellikleri, aksesuar gereksinimleri, haberleşme gereklilikleri, selektivite özellikleri dikkatlice incelendikten sonra kullanılmak istenen sisteme göre seçilmelidir.
Sigma Elektrik‘ten Şahin Keskin’in Termik manyetik şalterde etiket okumanın nasıl yapıldığını anlattığı videoya aşağıda yer verilmiştir.
Bu yazımızda termik manyetik şalter hakkında bilgilere yer verdik güç kalitesi hakkında daha fazla yazıya ulaşmak için linke tıklayabilirsiniz.
Kaynaklar:https://www.elektrikde.com/termik-manyetik-salter-nedir-ve-ozellikleri/
https://elektrikportal.com/termik-manyetik-salter-nedir/
https://somelpa.com.tr/termik-manyetik-salterler/
https://elektrikinfo.com/termik-manyetik-salter-nedir/
https://www.ercanotomasyon.com.tr/termik-manyetik-salter-nedir/